1999 yılında Sedat Kapanoğlu tarafından “sourtimes.org” sitesinin bir parçası olarak oluşturulmuştur. Sloganı “Kutsal bilgi kaynağı”dır. İlk girilen başlık pena’dır. Sözlük, daha sonraları artan popülaritesiyle birlikte sourtimes.org’un esas parçası haline gelmiştir. Sedat Kapanoğlu birçok konuşmasında, Otostopçunun Galaksi Rehberi kitabının, Ekşi Sözlük’ü kurmasında data kurtarma fikir babalığı yaptığını belirtmiştir.
Yazarların yazdıkları sözlük kuralları dahilinde kontrol edilmekte ve uygunsuz bulunan yazılar moderatörler ve gammaz adı verilen gönüllü sözlük üyeleri işbirliği ile silinmektedir, ancak onbirinci nesil alımlarından sonra gammazlık statüsü sadece belirli bir grup yazara değil her yazara verilmiştir. Şu anda sözlükteki her yazar aynı zamanda gammazdır. Sözlük yazarları da sözlük kurallarına uymadıklarından elenebilmektedir. Girilen bilgilerin doğru, ansiklopedik veya tarafsız adsl başvuru olması mecburiyeti yoktur. Kullanılan dilin zaman zaman argo içermesi mümkündür. Bazı başlıklar altında ise “tanım cümleler”i halinde web forumlarındakilere benzer karşılıklı bilgisayar programı tartışmalar göze çarpmaktadır. Sözlüğün bu özgür yapısı zaman zaman hukukî meselelere yol açabilmektedir.
Yazar alımlarının sürekli yapılmaması nedeniyle, alımların yapıldığı kısa süreler boyunca yazar olmak için başvuruda bulunan kullanıcılar belirli gruplara ait sayılırlar. Bu gruplara nesil denir ve sözlük içindeki hiyerarşik yapılanmada etkileyici faktör olmamalarına rağmen birer statü göstergesi olarak görülebilirler. Yazarlara ve kayıtlı okurlara, diğer yazarların girdikleri maddelerin (sözlük jargonunda entry) okunulmasına, beğenilip beğenilmemesine göre oylama hakkı verilmiştir. Belirli bir oylamadan sonra o yazarın puanı ios oyunlar (sözlük jargonunda karma) diğer yazarlar tarafından görülebilmektedir. 19 Mayıs 2004 tarihinde altıncı nesil yazar alımları yapılmıştır. 2005 yılındaki yazar alımındaki karışıklık göz önünde bulundurularak kayıtlı okur akıllı telefon alınmaya başlanmıştır. Aralık 2005 itibarı ile yedinci nesil yazarlar da sözlüğe dahil olmuşlardır. Yedinci nesil yazarların büyük çoğunluğunu kitap toplama kampanyasına katkıda bulunmuş olan hayırsever kayıtlı okurlar oluşturmaktadır. Aralık 2007′de sekizinci ve ttnet başvuru dokuzuncu nesil alımları başlamış ve onbinlerce kişi çaylak(yazar adayı) olmuştur. 21 aralık 2008′de, 6 haziran 2008 öncesi kayıtlı çaylaklar yazar google reklam olma hakkını kazanarak “sabırtaşı yazar” ünvanını almışlardır. Mevcut haliyle sözlüğe katılan en yeni yazar grubu on birinci nesildir.
Yazarlar, zirve adını verdikleri organizasyonlarda farklı şehirlerde, farklı etkinlikler için bir araya gelmektedir. Ayrıca Ekşi Sözlük kullanıcıları, sosyal oyun topluluğu oluşturan kullanıcıların hazırladığı 500′e yakın arayüzü kullanabilmektedir.
İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nün, sitedeki ‘esrar’ başlığı altındaki yazıların, gençlere uyuşturucuyu özendirdiği gerekçesiyle şikayette bulunması üzerine, İstanbul Üçüncü Sulh Ceza Mahkemesi, Ekşi Sözlük’e erişimin süresiz engellenmesine karar vermiştir.
Aylarca siteye Türk Telekom’un DNS engellemesi yüzünden doğrudan bağlantı yapılamamıştır. Engelleme Haziran 2006′da Ekşi Sözlük’ün avukatları tarafından yapılan başvuru sonucunda kaldırılmıştır.
17 Nisan 2007 günü sitede, Adnan Hoca olarak bilinen Adnan Oktar’a hakaret edildiği iddiası ile Eyüp 3. Asliye Hukuk Mahkemesi sitenin yayınının durdurulmasına karar verilmiştir. Daha sonra söz konusu yasak kaldırılmıştır. Şu anda Ekşi Sözlük içerisinde hem Adnan Oktar başlığına hem Adnan Hoca başlığına üyeler tarafından yazı yazılabilmektedir.
Site hakkında son yaptırım 29 Eylül 2008′de uygulanmaya başlanmış; Türkiye’deki internet kullanıcılarının siteye erişimi mobil oyun mahkeme kararıyla engellenmesine yönelik bu uygulama yalnızca üç saat sürmüştür.
1 Şubat 2010 tarihinde Fatih Altaylı Ekşi Sözlük hakkında “Ekşimiş Ruhların Buluşma Yeri” başlıklı bir yazı yazdı. Bunun üzerine Ekşi Sözlük yazarlarına hakaret ettiği gerekçesiyle hakkında dava açılan Fatih Altaylı gazetedeki köşesinden bir tekzip yayınlamak zorunda kaldı.Buna karşılık olarak Fatih Altaylı Ekşi Sözlük’teki hakaret ve iftira içerikli yorumlarla ilgili Beyoğlu 4. Sulh Ceza Mahkemesi’nde açtığı dava sonucunda kendisi hakkında yazılan 97 yorumu mahkeme kararıyla yayından kaldırdı.
21 Nisan 2011′de Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB), sözlüğün sunucusuna gönderdiği elektronik postada, sunucudan, yer sağlayıcılık hizmetine son mobil uyglamalar verilmesi istenmiştir. TİB İnternet Daire Başkanı Sn. Osman Nihat Şen yaptığı açıklamada sözlüğün, yasaklanacaklar listesine yanlışlıkla eklendiğini belirtmiştir.
21 Haziran 2011 tarihinde 35 ekşi sözlük yazarı, “manevi değerlere hakaret” ettikleri gerekçesiyle polis tarafından ifadeye çağrılmıştır. Sözlük yönetiminin, yazarların kimlik bilgilerini vermesi yazarların tepkisine neden olmuş, bazıları sözlükten ayrılarak binlerce yazısını silmiştir. Bir günlük siteye girmeme boykotu yapılmıştır.
Sitede İslam Peygamberi Muhammed’e yönelik hakaret ve küfür içerikli yazıların vb. yayınlamasından ötürü Angelz Co takma adlı bir android tablet grup hacker tarafından hacklenmiştir.
Ekşi Sözlük’ün gerek yönetimi gerekse içeriği akademisyen, yazar, gazeteci, siyasetçi ve sanatçılar gibi toplumun farklı kesimleri tarafından eleştirilegelmiştir.
Ekşi Sözlük’teki yazarlara ve içeriğe getirilen eleştiriler temelde sitede yer alan yazıların kişilere yönelik yazılı saldırı ve hakaret içerdiği, bilgi kirliliğine sebep olduğu ve yazarlarının kullanıcı adlarının arkasına saklandıkları yönündedir. 1 Eylül 2012 tarihinde siteye girilen yazıların artık forum sayfalarındaki yazılardan farksız olduğunu ve bunun kontrolünün internet reklam zor olduğunu belirten 12 kişilik Ekşi Sözlük moderasyonu google reklam vermek topluca istifa ederek bu tepkilerini dile getirmişlerdir.
Yönetim ve sözlüğün hukuk birimine getirilen eleştiriler ise Ekşi Sözlük’te belirli firma ve şirketlere gizli kamera ortak ticari ilişkiler nedeniyle ayrıcalıklar tanındığı ve bu firmalarla ilgili yazılan eleştirilerin yönetim tarafından silindiği yönündedir. 14 Ağustos 2012 tarihinde Ekşi Sözlük avukatı Başak Purut ortağı ve avukatı olduğu bir başka firma hakkında sitede yazılan bir eleştiriyi “firmanın ticari google adwords itibarı zedeleniyor” gerekçesiyle siteden kaldırmış web tasarım ve bu durum büyük tepki toplamıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder